آموزش جاوا اسکریپت – مدیریت خطا در جاوا اسکریپت

در این بخش از سری آموزش جاوا اسکریپت قصد داریم به شما نحوه مدیریت خطا در جاوا اسکریپت (error handling) را آموزش بدیم.

مدیریت خطا (Error Handling)

بعضی اوقات کدهای جاوا اسکریپت شما به آن سادگی که انتظار داشتید اجرا نمی شود و دارای خطا هستند.

تعداد از دلایلی که باعث ایجاد خطا می شود می تواند برای مثال :

یک مشکل در ارتباط شبکه (شاید اینترنت)
ممکن است کاربر یک مقدار نامعتبر را در فیلد فرم وارد کند
توابع یا آبجکت های اشاره شده وجود ندارند.
داده های نامعتبر به سمت سرور ارسال یا دریافت شده است.
یک سرویس که در اپلیکشن خود نیاز دارید موقتا غیرقابل دسترس است.

این انواع خطاهای معروف در هنگام اجرا (runtime) است چرا که در حین اجرای اسکریپت رخ می دهند.

یک اپلیکیشن حرفه ای باید قابلیت مدیریت این چنین خطاهایی را داشته باشد. معمولا به این معنا که کاربر را در مورد مشکل ایجاد شده بیشتر و واضح تر آگاه کند.

دستور try…catch

جاوا اسکریپت دستور try-catch را برای به دام انداختن خطاهای run-time و مدیریت آن ها ارایه داده است.

هر کدی که این امکان وجود دارد که باعث ایجاد خطا شود باید در بلاک try قرار بگیرد و کد برای مدیریت این خطا نیز در بخش catch قرار بگیرد.

try {
    // Code that may cause an error
} catch(error) {
    // Action to be performed when an error occurs
}

try {

// Code that may cause an error

} catch(error) {

// Action to be performed when an error occurs

}

اگر هر خطایی در بلاک try رخ دهد, اجرای کد سریعا از بلاک try به بلاک catch منتقل می شود.

اگر خطایی در بلاک try وجود نداشته باشد, بلاک catch نادیده گرفته می شود و برنامه بعد از دستور try-catch به اجرای خود ادامه می دهد.

مثال زیر به شما نحوه کار دستور try-catch را نشان می دهد :

try {
    var greet = "Hi, there!";
    document.write(greet);
    
    // Trying to access a non-existent variable
    document.write(welcome);
    
    // If error occurred following line won't execute
    alert("All statements are executed successfully.");
} catch(error) {
    // Handle the error
  alert("Caught error: " + error.message);
}
 
// Continue execution
document.write("<p>Hello World!</p>");

try {

var greet = "Hi, there!";

document.write(greet);

// Trying to access a non-existent variable

document.write(welcome);

// If error occurred following line won't execute

alert("All statements are executed successfully.");

} catch(error) {

// Handle the error

alert("Caught error: " + error.message);

}

// Continue execution

document.write("<p>Hello World!</p>");

اسکریپت بالا یک خطا را در پنجره پیام هشدار alert به جای قرار دادن آن در کنسول را نشان می دهد.

به علاوه, این برنامه حتی با وجود خطا بصورت ناگهانی متوقف نمی شود.

همچنین, توجه کنید که کلمه کلیدی catch به همراه یک شناسه داخل پارانتز است. این شناسه همانند یک پارامتر تابع عمل می کند.

زمانی که یک خطا رخ می دهد, مفسر جاوا اسکریپت یک آبجکت شامل اطلاعاتی درباره آن خطا را ایجاد می کند. این آبجکت به آرگومان در catch برای مدیریت آن پاس داده می شود.

نکته: دستور try-catch یک مکانیزم مدیریت خطا در جاوا اسکریپت است. یک استثنا (exception) سیگنالی است که نشان می دهد که نوعی شرایط استثنایی یا یک خطا (error) حین اجرای برنامه رخ داده است. اصطلاحات “error” خطا یا “exception” معمولا به جای هم دیگر نیز استفاده می شوند.

دستور try…catch…finally

دستور try-catch می تواند finally هم داشته باشد. کد داخل finally همیشه اجرا می شود چه خطایی در بلاک try رخ دهد چه رخ ندهد.

مثال زیر به شما همیشه کل زمانی که طول می کشد تا کد اجرا شود را نشان می دهد:

// Assigning the value returned by the prompt dialog box to a variable
var num = prompt("Enter a positive integer between 0 to 100");

// Storing the time when execution start
var start = Date.now();

try {
    if(num > 0 && num <= 100) {
        alert(Math.pow(num, num)); // the base to the exponent power
    } else {
        throw new Error("An invalid value is entered!");
    }
} catch(e) {
    alert(e.message);
} finally {
    // Displaying the time taken to execute the code
    alert("Execution took: " + (Date.now() - start) + "ms");
}

// Assigning the value returned by the prompt dialog box to a variable

var num = prompt("Enter a positive integer between 0 to 100");

// Storing the time when execution start

var start = Date.now();

try {

if(num > 0 && num <= 100) {

alert(Math.pow(num, num)); // the base to the exponent power

} else {

throw new Error("An invalid value is entered!");

}

} catch(e) {

alert(e.message);

} finally {

// Displaying the time taken to execute the code

alert("Execution took: " + (Date.now() - start) + "ms");

}

پرتاب خطا (Throwing Errors)

همانطور که دیدید مفسر جاوا اسکریپت بصورت خودکار خطایی را هنگام رخ دادن آن ایجاد می کند. به هرحال شما نیز می توانید بصورت دستی با throw یک خطا ایجاد کنید.

فرم کلی (یا سینتکس) دستور throw بصورت throw expression است.

expression می تواند یک شیء یا مقداری از هر نوع داده ای باشد. به هر حال, بهتر است که از آبجکت ها, ترجیحا با خصوصیت name و message باشد.

متد سازنده Error() در جاوا اسکریپت یک راه آسان را برای ساخت یک آبجکت خطا را ارایه داده است.

throw 123;
throw "Missing values!";
throw true;
throw { name: "InvalidParameter", message: "Parameter is not a number!" };
throw new Error("Something went wrong!");

throw 123;

throw "Missing values!";

throw true;

throw { name: "InvalidParameter", message: "Parameter is not a number!" };

throw new Error("Something went wrong!");

نکته: اگر از توابع built-in سازنده خطا (مانند Error(), TypeError() و ..) برای ساخت آبجکت های خطا استفاده کنید, پس خصوصیت name مشابه نام متد سازنده است و message نیز برابر آرگومان پاس داده شده به تابع سازنده است.

حالا قصد داریم یک تابع squareRoot() برای پیدا کردن جزر عدد استفاده کنیم. می توانیم این کار را با تابع Math.sqrt() انجام بدیم اما مشکل اینجاست که برای اعداد منفی مقدار NaN را بدون هیچ گونه خطا یا اشاره ای, برگشت می دهد.

قصد داریم این مشکل را با پرتاب یک خطای سفارشی برای اعدادی که منفی هستند حل کنیم.

function squareRoot(number) {
    // Throw error if number is negative
    if(number < 0) {
        throw new Error("Sorry, can't calculate square root of a negative number.");
    } else {
        return Math.sqrt(number);
    }
}
    
try {
    squareRoot(16);
    squareRoot(625);
    squareRoot(-9);
    squareRoot(100);
    
    // If error is thrown following line won't execute
    alert("All calculations are performed successfully.");
} catch(e) {
    // Handle the error
    alert(e.message);
}

function squareRoot(number) {

// Throw error if number is negative

if(number < 0) {

throw new Error("Sorry, can't calculate square root of a negative number.");

} else {

return Math.sqrt(number);

}

try {

squareRoot(16);

squareRoot(625);

squareRoot(-9);

squareRoot(100);

// If error is thrown following line won't execute

alert("All calculations are performed successfully.");

} catch(e) {

// Handle the error

alert(e.message);

}

نکته: از لحاظ تئوری امکان محاسبه جز عدد منفی با اعداد تخیلی i که i² = -1 می باشد, امکان پذیر است. بنابراین جزر -۴ برابر ۲i و جزر -۹ برابر -۹ برابر ۳i می باشد. اما خب اعداد تخیلی در جاوا اسکریپت پشتیبانی نمی شوند.

انواع خطاها

شیء Error یک نوع پایه از همه خطاها است و دارای دو خصوصیت name که نوع خطا را مشخص می کند و خصوصیت message که توضیحی برای اطلاعات بیشتر در مورد خطا است.

هر خطای ایجاد شده می تواند نمونه از شیء Error باشد.

چتدین نوع خطای مختلف می توانید هنگام اجرای برنامه جاوا اسکریپت مثل RangeError, ReferenceError, SyntaxError, TypeError, URIError ایجاد شود.

بخش زیر هر یک از این خطا ها را با جزییات شرح می دهد.

RangeError

یک RangeError زمانی که از عددی خارج از محدوده قابل قبول استفاده کنید, رخ می دهد.

برای مثال, ساخت یک آرایه با طور منفی خطای RangeError را پرتاب می کند.

var num = 12.735;
num.toFixed(200); // throws a range error (allowable range from 0 to 100)

var array = new Array(-1); // throws a range error

var num = 12.735;

num.toFixed(200); // throws a range error (allowable range from 0 to 100)

var array = new Array(-1); // throws a range error

ReferenceError

یک ReferenceError معمولا زمانی که قصد دسترسی به یک رفرنس یا متغیر یا شیء ای که وجود ندارد, دارید, رخ می دهد.

var firstName = "Harry";
console.log(firstname); // throws a reference error (variable names are case-sensitive)

undefinedObj.getValues(); // throws a reference error

nonexistentArray.length; // throws a reference error

var firstName = "Harry";

console.log(firstname); // throws a reference error (variable names are case-sensitive)

undefinedObj.getValues(); // throws a reference error

nonexistentArray.length; // throws a reference error

SyntaxError

یک SyntaxError در زمان اجرا پرتاب می شود اگر خطایی نوشتاری در کد جاوا اسکریپت شما وجود داشته باشد.

مثلا اگر براکت را نبندید, ساختار حلقه ها به درستی مشخص نشود و …

var array = ["a", "b", "c"];
document.write(array.slice(2); // throws a syntax error (missing bracket)

alert("Hello World!'); // throws a syntax error (quote mismatch)

var array = ["a", "b", "c"];

document.write(array.slice(2); // throws a syntax error (missing bracket)

alert("Hello World!'); // throws a syntax error (quote mismatch)

TypeError

یک TypeError زمانی که یک مقدار, نوع مورد انتظار نیست, پرتاب می شود. برای مثال, صدا زدن یک متد رشته روی عدد, صدا زدن یک متد آرایه روی رشته و …

var num = 123;
num.toLowerCase(); /* throws a type error (since toLowerCase() is a string method, a number can't be converted to lowercase) */

var greet = "Hello World!"
greet.join() // throws a type error (since join() is an array method)

var num = 123;

num.toLowerCase(); /* throws a type error (since toLowerCase() is a string method, a number can't be converted to lowercase) */

var greet = "Hello World!"

greet.join() // throws a type error (since join() is an array method)

URIError

یک URIError زمانی که مقدار URL یا آدرس مربوط به توابع encodeURI() یا decodeURI() نامعتبر باشد, رخ می دهد.

var a = "%E6%A2%B";
decodeURI(a);  // throws a URI error

var b = "\uD800";
encodeURI(b);   // throws a URI error

var a = "%E6%A2%B";

decodeURI(a); // throws a URI error

var b = "\uD800";

encodeURI(b); // throws a URI error

نکته: یک نوع خطای دیگر به نام EvalError نیز وجود دارد که هنگام وجود خطا در اجرای کد با تابع eval() رخ می دهد. اما, این خطا دیگر توسط جاوا اسکریپت پرتاب یا throw نمی شود. به هرحال این شیء همچنان برای سازگاری عقب مانده است.

نوع خطای مشخصی را نیز هنگام استفاده از دستور throw می توانید بصورت دستی مشخص کنید.

برای پرتاب یک TypeError می توانید از متد سازنده TypeError() مثل زیر استفاده کنید:

var num = prompt("Please enter a number");

try {
    if(num != "" && num !== null && isFinite(+num)) {
        alert(Math.exp(num));
    } else {
        throw new TypeError("You have not entered a number.");
    }
} catch(e) {
    alert(e.name);
    alert(e.message);
    alert(e.stack); // non-standard property
}

var num = prompt("Please enter a number");

try {

if(num != "" && num !== null && isFinite(+num)) {

alert(Math.exp(num));

} else {

throw new TypeError("You have not entered a number.");

}

} catch(e) {

alert(e.name);

alert(e.message);

alert(e.stack); // non-standard property

}

نکته: آبجکت Error همچنین خصوصیات غیراستاندارد را پشتیبانی می کند. یکی از پر استفاده ترین خصوصیات stack است که یک stack trace را برای خطا برگشت می دهد. می توانید از آن برای هدف دیباگ کردن استفاده کنید اما برای پروژه نهایی روی سایت از آن بهره نبرید.

امیدواریم در این بخش آموزش جاوا اسکریپت, از آموزش مدیریت خطا در جاوا اسکریپت نهایت استفاده را برده باشد.

هر سوالی داشتید ، از قسمت نظرات ارسال کنید . سریعا ، پاسخگوی سوالات شما هستیم .

موفق باشید.

آموزش جاوا اسکریپت – مدیریت خطا در جاوا اسکریپت

مدیریت خطا (Error Handling)

دستور try…catch

دستور try…catch…finally

پرتاب خطا (Throwing Errors)

انواع خطاها

RangeError

ReferenceError

SyntaxError

TypeError

URIError

آموزش جاوا اسکریپت – کوکی ها در جاوا اسکریپت

آموزش جاوا اسکریپت – اعتبارسنجی فرم در جاوا اسکریپت

آموزش جاوا اسکریپت – Regular Expression در جاوا اسکریپت ۲

آموزش جاوا اسکریپت – Regular Expression در جاوا اسکریپت ۱

لغو پاسخ

دوره آموزش ساخت دیجی کالا با php به همراه اپلیکیشن اندروید

آموزش ساخت ربات تلگرام با PHP (از پایه و پروژه محور)

دوره جامع آموزش طراحی سایت + پروژه قالب فروشگاه